Dla każdego coś innego, czyli książki w standardzie DAISY
Fundacja Klucz przyczynia się do lepszego zaspokajania ważnych potrzeb czytelniczych niewidomych.
Z badań przeprowadzonych przez CBOS w czerwcu 2011 r. wynika, że dla przyjemności książkę w poprzednim roku przeczytało zaledwie 30 proc. widzących Polaków. Wśród niewidomych było to prawie 75 proc. Z pewnością podobne proporcje występowały w późniejszych latach albo nawet uległy pogłębieniu.
Świadczy to o znaczeniu książki dla niewidomych. I jest to zrozumiałe, gdyż film, telewizja, teatr czy inne formy artystycznego przekazu są dla nich mniej dostępne. Wprawdzie w ostatnich latach rozwija się audiodeskrypcja, która ułatwia bezwzrokowy odbiór dzieł sztuki, ale tylko ułatwia, a nie eliminuje najważniejszych ograniczeń. W krótkiej informacji słownej można tylko wskazać na wizualny przekaz. Może to ułatwić zrozumienie akcji filmu, sztuki w teatrze czy treści obrazu. Ograniczenia jednak pozostają i odbiór nie jest pełny. Nie ma możliwości przekazania odczucia piękna obrazu, krajobrazu czy zjawiska przyrody, np. piękna tęczy czy zorzy polarnej. Ograniczenia nie występują jedynie przy odbiorze słowa pisanego i mówionego, a więc literatury pięknej. Wystarczy przekaz słowny oraz wyobraźnia i wszechświat przed niewidomym stoi otworem.
Żeby jednak niewidomi mogli korzystać z dorobku polskiej i światowej literatury, musi być ona dostosowana do ich możliwości percepcyjnych. Dla niewidomych może to być wersja brajlowska książki, dla słabowidzących wystarczy druk powiększony, dla jednych i drugich wersja dźwiękowa, czyli nagranie przez lektora tekstu pisanego prozą albo wierszem. Najpełniejsze możliwości daje jednak książka multimedialna, wydana w uznanym na całym świecie standardzie DAISY. Czytelnicy, którzy chcą dowiedzieć się, na czym standard ten polega, mogą łatwo znaleźć interesujące ich informacje na naszej stronie internetowej.
Dostosowanie książek do możliwości percepcyjnych osób z uszkodzonym wzrokiem, zwłaszcza niewidomych, jest kosztowne, chociaż w standardzie DAISY o wiele tańsze niż w brajlu.
Fundacja Klucz od 11 lat propaguje format DAISY, wydając w nim książki dla niewidomych i słabowidzących. Książki te udostępnia bezpłatnie niewidomym i słabowidzącym przekazując je do ponad stu bibliotek prowadzących działy książek dla niewidomych. Bezpłatnie udostępnia również program DaisyReader do korzystania ze standardu DAISY. Można go pobrać z naszej strony internetowej oraz z każdej płyty CD z nagraniami Fundacji Klucz.
Fundacja Klucz włączyła się w realizację ogłoszonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - "Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa", przez wydanie kilkadziesiąt tytułów książek (około 500 arkuszy wydawniczych).
Stałe powiększanie oferty książek dostępnych w standardzie DAISY przynosi pozytywne efekty nie tylko dla upowszechniania czytelnictwa, lecz także popularyzowania pisma punktowego, gdyż standard ten umożliwia czytanie przy użyciu monitora brajlowskiego. Jednocześnie wydana w standardzie DAISY książka jest zdecydowanie tańsza od książki drukowanej pismem punktowym i nie ulega zniszczeniu (tzw. zaczytanie książki, czyli spłaszczenie punktów brajlowskich, co często utrudnia, a w niektórych przypadkach uniemożliwia czytanie).
W 2016 r. Fundacja realizowała projekt "Dla każdego coś innego, czyli książki w standardzie DAISY".
Nie byłoby to możliwe bez dofinansowania przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, który pokrył gros kosztów. Nasze przedsięwzięcie nie byłoby też możliwe bez wpłat jednego procentu podatku i innych darowizn naszych sympatyków.
W imieniu niewidomych i słabowidzących czytelników oraz własnym Zarząd Fundacji Klucz serdecznie dziękuje Zarządowi PFRON oraz osobom, które finansowo wspierają naszą działalność.
W naszej tegorocznej ofercie czytelniczej - zgodnie z tytułem projektu - każdy znajdzie coś odpowiedniego dla siebie. Wydaliśmy bowiem 55 tytułów na płytach, w łącznym nakładzie 27500 egzemplarzy.
Są to książki reprezentujące różne nurty literackie, chcemy bowiem dotrzeć do czytelników o zróżnicowanych gustach ze wszystkich grup wiekowych.
Staramy się, aby nasi czytelnicy poznawali literaturę tworzoną współcześnie, zwłaszcza te dzieła, które zajmują wysokie pozycje na światowych listach bestsellerów. I tak miłośnicy Susan Elizabeth Phillips będą mogli przeczytać cztery jej powieści. Dodajmy, że autorka jest jedną z najpopularniejszych pisarek amerykańskich.
Fani science-fiction otrzymają ośmiotomową serię "Krucjata" Jerry'ego Aherna i czterotomową "Zaginioną flotę" Jacka Campbella. Kto szuka mocnych wrażeń, znajdzie je w thrillerach medycznych Tess Gerritsen. Gatunek sensacyjny i sensacyjno-przygodowy reprezentują dwie powieści Lee Childa oraz cztery powieści Clive'a Cusslera, a gatunek kryminalny - "Ostre przedmioty" Gillian Flynn. Tematykę historyczną podejmuje "Zima świata" Kena Folleta, będąca drugim tomem "Trylogii Stulecie" (pierwszy tom wydaliśmy w roku 2015).
Młodzieży polecamy "Serię niefortunnych zdarzeń" Lemony'ego Snicketa, a najmłodszym czytelnikom - kolejne wzruszające opowieści o zwierzętach autorstwa Holly Webb.
Nie zapomnieliśmy o twórczości polskich pisarzy. Nasza propozycja dla młodszych czytelników obejmuje najnowszą część "Klubu Poszukiwaczy Przygód" Agnieszki Stelmaszyk oraz jej serie "Biuro śledcze" (pięć części) i "Terra Incognita" (trzy części). Gratką dla młodych miłośników literatury będzie także trylogia "Pod Pękniętym Niebem" Marcina Mortki i trzeci tom serii "Zagubieni".
Dla dorosłych czytelników przygotowaliśmy pierwszą z powieści kryminalnych Rafała Dębskiego o komisarzu Wrońskim i dwie "Wielkie biografie" Katarzyny Fiołki, przybliżające postaci Józefa Piłsudskiego i Arkadego Fiedlera. Zarówno Rafał Dębski oraz wydawca jego książki Wydawnictwo Dolnośląskie, jak i Katarzyna Fiołka oraz Grupa Wydawnicza Foksal przekazali nam prawa wydawnicze do wymienionych tytułów, za co składamy serdeczne podziękowania.
Płyty z książkami - każda w nakładzie 500 egzemplarzy - przekazaliśmy nieodpłatnie bibliotekom obsługującym osoby niepełnosprawne wzrokowo w całym kraju. Wykaz tych placówek znajduje się na stronie internetowej www.klucz.org.pl.
Projekt finansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Fundacja KLUCZ, 02-493 Warszawa, ul. Krańcowa 23/27
tel/fax: (022) 873-15-29 | e-mail:
Pełne dane kontaktowe