PRAWO I NIEPEŁNOSPRAWNI Czerwiec 2024
Świadczenie wspierające. Ministerstwo odpowiada na pytania naszych czytelników
E-informator portalu www.niepelnosprawni.pl 12.06.2024 r.
Autor: oprac. MR
Proponujemy zapoznanie się z całą publikacją. Czytamy:
"Od początku tego roku osoby z niepełnosprawnością mogą starać się o uzyskanie świadczenia wspierającego. By je uzyskać, trzeba poddać się ocenie skali potrzeby wsparcia, na podstawie której są przyznawane punkty. Ich ilość decyduje o przyznaniu i wysokości świadczenia wspierającego. O tym, co trzeba zrobić, by uzyskać świadczenie wspierające, można przeczytać w poradniku dostępnym na naszym portalu.
W związku z wprowadzeniem nowego świadczenia pojawiło się wiele pytań, które trafiają do naszej redakcji i współpracujących z nami prawników. Część z nich skierowaliśmy z prośbą o odpowiedzi do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Poniżej zamieszczamy je wraz z odpowiedziami przygotowanymi przez Ministerstwo.
Czy złożenie samego wniosku o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, a nawet uzyskanie takiej decyzji wpływa na prawo do świadczenia pielęgnacyjnego opiekuna na "starych zasadach", czy dopiero złożenie wniosku (po uzyskaniu decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia) przez podopiecznego o świadczenie wspierające będzie wpływało na prawo do świadczenia pielęgnacyjnego dla jego opiekuna na "starych zasadach"?
- Złożenie przez osobę z niepełnosprawnością do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności wniosku o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia nie skutkuje wstrzymaniem wypłaty opiekunowi tej osoby świadczenia pielęgnacyjnego (dotyczy to także specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna). Dopiero złożenie przez osobę z niepełnosprawnością (lub osobę ją reprezentującą), która już uzyska z WZON ww. decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego do ZUS, będzie skutkować wstrzymaniem wypłaty opiekunowi tej osoby tzw. starego świadczenia pielęgnacyjnego (specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna). Natomiast finalne uchylenie opiekunowi decyzji dotyczącej tzw. starego świadczenia pielęgnacyjnego (specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna) nastąpi po przyznaniu przez ZUS osobie z niepełnosprawnością świadczenia wspierającego. Istotne jest, że uchylenie w takim przypadku przez gminę decyzji przyznającej tzw. stare świadczenie pielęgnacyjne (specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna) zostanie dokonane od dnia, od którego ZUS przyznał osobie z niepełnosprawnością świadczenie wspierające. Aby opiekun uniknął w takim przypadku obowiązku zwrotu tzw. starego świadczenia pielęgnacyjnego (specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna) pobranego za okres, za który jego podopieczny z niepełnosprawnością uzyska świadczenie wspierające, podopieczny może zaznaczyć - jeśli taki będzie jego wybór - we wniosku o świadczenie wspierające składanym elektronicznie do ZUS, że wnioskuje o przyznanie świadczenia wspierającego bez wyrównania, a jedynie np. od miesiąca złożenia wniosku lub od kolejnego miesiąca (takie możliwości wyboru daje internetowy formularz wniosku o świadczenie wspierające).
Jednocześnie informuję, że informacje na temat zmian w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego, wprowadzanych ustawą z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym, w tym informacje zawierające odpowiedzi na ww. pytania, są od wielu miesięcy powszechnie dostępne, również dla dziennikarzy/redaktorów portali/prasy/mediów, na stronie internetowej MRPiPS pod adresem:
https://www.gov.pl/web/rodzina/świadczenie-pielęgnacyjne-od-1-stycznia-2024-r--nowe-zasady
Czy uzyskanie orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności w 2024 roku jako pierwsze orzeczenie przez 21 letniego syna (nikt nie pobiera z tytułu opieki na tym dzieckiem świadczenia pielęgnacyjnego, niepełnosprawność powstała przed 18 rokiem życia), który to wniosek do powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności został złożony 10 listopada 2023 r. będzie uprawniał rodzica do uzyskania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad synem na "starych zasadach" (tj. obowiązujących do dnia 31.12.2023 r.), jeżeli na podstawie art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych rodzic złoży w 2024 roku w ciągu 3 miesięcy od dnia wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na "starych zasadach" i od 1 listopada 2023 r. spełnia wszystkie inne przesłanki (poza orzeczeniem) do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego na "starych zasadach"?
- Zgodnie z obowiązującym w niezmiennym brzmieniu art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych, jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia uzależnionego od niepełnosprawności, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności (jest to od wielu lat obowiązujący przepis na podstawie którego prawo do świadczenia pielęgnacyjnego może powstać nie od miesiąca złożenia wniosku o to świadczenie lecz za okres wcześniejszy, tj. od miesiąca złożenia wniosku o odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności/stopniu niepełnosprawności osoby wymagającej opieki). Organ właściwy, rozpatrując w opisanym przypadku wniosek o świadczenie pielęgnacyjne złożony po 1 stycznia 2024 r. ustali, czy w tej sprawie, na podstawie przepisów dotychczasowych, przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego od listopada 2023 r., tj. od miesiąca złożenia wniosku o orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, w szczególności czy zachowany jest termin na złożenie wniosku o świadczenie pielęgnacyjne wskazany w art. 24 ust. 2a i czy spełnione są co najmniej na dzień 31 grudnia 2023 r. warunki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego określone w art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu dotychczasowym, tj. obowiązującym do 31 grudnia 2023 r. W przypadku, gdy organ właściwy ustali że opiekun spełnia wszystkie warunki do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego już od listopada 2023 r. na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r. oraz że zachowany został termin na złożenie wniosku o świadczenie pielęgnacyjne wskazany w ww. art. 24 ust. 2a, przyzna w opisanym przypadku świadczenie pielęgnacyjne w oparciu o przepisy dotychczasowe ustawy o świadczeniach rodzinnych od listopada 2023 r. do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa ważność orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności osoby wymagającej opieki.
Czy świadczenie wspierające będzie doliczane do dochodu, od którego zależy prawo do zasiłku stałego na podstawie ustawy o pomocy społecznej?
- Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 901, z późn. zm.) za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o:
1) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu
2) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach
3) kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
Katalog obciążeń pomniejszających dochód, jak i katalog przychodów odliczanych od dochodu określony w art. 8 ust. 3 i 4 oraz 4a ustawy jest na gruncie tej ustawy zamknięty, a co za tym idzie - każdy pozostały rodzaj dochodu niewymieniony w ww. regulacjach należy wliczyć do dochodu osoby/rodziny. Świadczenie wspierające nie zostało wyłączone z dochodu i z tego względu jest uwzględniane w dochodzie osoby pobierającej lub ubiegającej się o świadczenie z pomocy społecznej. Fakt wliczania bądź niewliczania tego świadczenia do dochodu obliczanego na podstawie innych przepisów nie ma wpływu na przepisy ustawy o pomocy społecznej".
***
Zbyt długie czekanie na decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia
Grzegorz Rodziewicz, oprac.: GR
DGP/Baza Wiedzy 19 czerwca 2024r.
Czytamy:
"Wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności mają opóźnienia w rozpatrywaniu wniosków o wydanie decyzji określającej poziom potrzeby wsparcia, a bez niej nie można ubiegać się w ZUS o świadczenie wspierające - czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.
Na ten problem zwraca uwagę Stanisław Trociuk, zastępca RPO, w wystąpieniu skierowanym do Łukasza Krasonia, wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej, pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych. Wskazuje on, że prawo do wprowadzonego od 1 stycznia br. Świadczenia wspierającego jest uzależnione od posiadania decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia w liczącej 100 pkt skali (przy czym osoba niepełnosprawna musi mieć co najmniej 70 pkt, aby kwalifikować się do tego świadczenia). Ich wydawaniem zajmują się wojewódzkie zespoły, a zgodnie z przepisami powinno to nastąpić w terminie nie dłuższym niż trzy miesiące od dnia złożenia wniosku.
Jednak do biura RPO wpływają skargi od osób niepełnosprawnych, z których wynika, że w wielu zespołach czas oczekiwania na wydanie decyzji przekracza ustawowy termin, o czym zresztą niektóre z nich informują na swoich stronach internetowych.
Zdaniem rzecznika taka sytuacja jest niepokojąca, ponieważ skutkuje tym, że osoby niepełnosprawne nie mogą w sposób efektywny skorzystać z nowego świadczenia. Wśród nich są też osoby starsze, schorowane, które mają ograniczoną możliwość uzyskania wsparcia ze strony krewnych. Co więcej, przewlekłość postępowań w wojewódzkich zespołach powoduje nie tylko to, że osoby niepełnosprawne muszą dłużej czekać, aż będą mogły zawnioskować o świadczenie wspierające. Zdarzają się także przypadki, że z tego względu w ogóle go nie otrzymują.
RPO podaje przy tym przykład ciężko chorej osoby, która złożyła wniosek o wydanie decyzji w styczniu, termin jego rozpatrzenia został wyznaczony na sierpień, a ona zmarła w kwietniu, nie doczekawszy pomocy finansowej".
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 19 czerwca 2024 r.
autor: Michalina Topolewska, oprac.: GR
***
Emeryci dorobią więcej
Rzeczpospolita z dnia 24.05.2024 r.
Paulina Szewioła
Informacja ważna dla pracujących rencistów, czytamy:
"Nowe limity zarobkowe dla emerytów i rencistów zaczną obowiązywać w czerwcu, lipcu i sierpniu. To efekt opublikowanego właśnie komunikatu GUS.
Tak więc przeciętne wynagrodzenie w I kwartale 2024 r. wyniosło 8147,38 zł, czyli miesięcznie o 607,02 więcej niż w IV kwartale 2023 r. (wówczas 7540,36 zł).
Obliczenia poczynione na podstawie nowych danych pokazują, że od 1 czerwca 2024 r. przy przychodzie wyższym niż 5703,17 zł (czyli 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia) świadczenie będzie zmniejszane, a po przekroczeniu 10 591,60 zł (130 proc. przeciętnego wynagrodzenia) zostanie zawieszone (kwota groszy może się różnić z uwagi na zaokrąglenia dokonywane przez ZUS). Do końca maja limity są niższe. Wynoszą one odpowiednio 5278,30 zł i 9802,50 zł.
Limity nie dla wszystkich
Przypomnijmy, że zasady dorabiania nie obejmują wszystkich świadczeniobiorców. O żadne limity nie muszą się martwić ci, którzy skończyli 60 lat (kobiety) i 65 lat (mężczyźni). Chociaż inaczej ta kwestia wygląda, gdy ktoś ma dopłatę do minimalnej emerytury w nowym systemie emerytalnym. Wówczas, jeżeli jego przychód z pracy przekroczy kwotę tego podwyższenia, to świadczenie za dany okres będzie wypłacane bez tej dopłaty.
Limity nie dotyczą też osób pobierających renty dla inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową.
Dorabiać bez ograniczeń nie mogą natomiast osoby, które pobierają emeryturę, ale nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, np. pracujące niegdyś w szczególnych warunkach. Podobne zasady dotyczą rencistów.
W interpelacji skierowanej do resortu rodziny Krzysztof Bojarski z KO postuluje zmiany przepisów w tym zakresie. Jak bowiem tłumaczy, do jego biura zgłaszają się osoby, które ponoszą negatywne konsekwencje tych regulacji.
Podaje przykład rencisty z Lubelszczyzny, który wiele lat temu uległ wypadkowi. Doznał licznych urazów i w efekcie pobiera świadczenie z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Ze względu na trudną sytuację materialną zatrudnił się w kopalni przy pracach porządkowych. Ma jednak ograniczenia w zarobkowaniu.
W konsekwencji, chociaż ma możliwość pracować za wyższą stawkę w soboty i niedziele, to się na to nie decyduje, bo na koniec roku musiałby sporą część oddać ZUS ze względu na przekroczenie limitu. Poseł zwraca uwagę, że gdyby jednak poprzeczka limitów została podniesiona lub zniesiona dla osób z najniższymi świadczeniami, to byłoby to dla nich korzystne. Plus dodatkowo automatycznie wzrosłyby składki i podatki, więc pieniądze od osób dorabiających wróciłyby do budżetu inną drogą.
Sebastian Gajewski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w odpowiedzi tłumaczy, że wskazane ograniczenia wynikają z istoty systemu ubezpieczeniowego, progi przychodu zostały jednak określone na wysokim poziomie w stosunku do poziomu wynagrodzeń w Polsce. Należy więc uznać, że nie stanowią istotnej bariery dla świadczeniobiorców. Z odpowiedzi wynika, że na razie jednak żadnych modyfikacji w tym zakresie nie przewiduje.
Eksperci podzieleni
W ocenie Oskara Sobolewskiego z HRK Payroll Consulting obowiązujące limity są na tyle wysokie, że nie powinno się ich zmieniać.
- Pierwszy próg jest dużo powyżej pensji minimalnej, z kolei drugi jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie. Nie widzę zatem potrzeby zmian, szczególnie że nie są to progi kwotowe na sztywno wpisane do ustawy, tylko podlegają one cyklicznym aktualizacjom - mówi.
Z kolei zdaniem dr. Tomasza Lasockiego z WPiA warto zastanowić się nad zmianą obowiązujących regulacji.
- Dzisiaj świadczenie zmniejsza się według mechanizmu złotówka za złotówkę. Czyli każde przekroczenie limitu oznacza taki sam ubytek w wypłacie z ZUS. Sugerowałbym zmianę tego przelicznika w taki sposób, aby każde zarobione 4 zł oznaczało pomniejszenie świadczenia o złotówkę - mówi dr Lasocki.
Zdaniem eksperta takie rozwiązanie stanowiłoby zachętę do podejmowania legalnej aktywności zawodowej, szczególnie przez rencistów. Przyniosłoby też korzyści FUS.
- Pamiętajmy bowiem, że do limitu przychodów wliczają się jedynie oskładkowane tytuły. W efekcie łatwo obejść te progi, zatrudniając się na umowie o dzieło czy zakładając działalność, w przypadku której samemu deklaruje się podstawę wymiaru. A to chyba nie o to chodzi, aby wypychać ludzi na takie formy zatrudnienia - przekonuje ekspert".
***
Orzeczenie o niepełnosprawności po nowemu. Ważne zmiany
Autor: Oprac. AN - Źródło: Rynek Zdrowia
Opublikowano: 17 czerwca 2024 r.
Czytamy:
"Ważna wiadomość dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności. Jeszcze w drugiej połowie 2024 roku legitymacja osoby z niepełnosprawnościami ma być dostępna w wersji elektronicznej w aplikacji mObywatel".
***
Technologie wspomagające są coraz łatwiej dostępne
e-INFORMATOR PORTALU WWW.NIEPELNOSPRAWNI.PL 27.06.2024
Autor: Informator PFRON
Źródło: Integracja 2/2024
CZYTAMY:
"Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), który we wrześniu 2023 r. uruchomił wypożyczalnię technologii wspomagających, bezpłatnie udostępnia specjalistyczny sprzęt oraz nowoczesne aparaty słuchowe.
Fundusz zapewnia też pomoc w wypełnieniu wniosku, konsultacje i doradztwo w zakresie dopasowania odpowiedniej technologii, a także badanie słuchu i dobór aparatu przez protetyka słuchu.
Wypożyczalnia technologii wspomagających - co warto wiedzieć
Ogólnopolska wypożyczalnia ułatwia dostęp do specjalistycznego sprzętu i technologii wspomagających. To sposób na zwiększenie samodzielności i niezależności tych osób z niepełnosprawnością, które potrzebują na przykład urządzeń wspomagających słyszenie lub aparatu słuchowego. To również bardzo dobre rozwiązanie między innymi dla dzieci z niepełnosprawnością, które korzystają z wózka. Dzieci wraz z wiekiem "wyrastają" z zakupionego sprzętu i rodzice stają przed koniecznością zakupu nowego. Teraz rodzice mogą dla swoich dzieci wypożyczyć wózek, a kiedy przestanie on spełniać swoją funkcję, zwrócić go do wypożyczalni.
W takiej sytuacji mogą również wypożyczyć większy, bardziej odpowiedni model i nie ponoszą z tego powodu dodatkowych kosztów.
Wartość sprzętu znajdującego się w wypożyczalni to ponad 200 mln zł. Do dyspozycji jest ponad 14 tys. sztuk różnego rodzaju sprzętu, a ta liczba systematycznie się zwiększa.
Wypożyczalnia jest częścią szerszego programu wspierającego, obejmującego Centra informacyjno-doradcze dla osób z niepełnosprawnością (CIDON) oraz Ośrodki Wsparcia i Testów (OWiT). Wszystko po to, by jak najlepiej dopasować sprzęt czy urządzenie do rzeczywistych potrzeb konkretnej osoby. Doradcy i eksperci w tych instytucjach informują o nowoczesnych rozwiązaniach czy formach wsparcia, pomagają w wypełnieniu wniosku, doradzają w dopasowaniu odpowiedniej technologii.
Sprzęt można przetestować, aby sprawdzić, czy odpowiada on oczekiwaniom użytkownika. W razie potrzeby można go też skonfigurować pod kątem indywidualnych wymagań. Zarówno testy urządzeń, jak i późniejsze wypożyczenie są całkowicie bezpłatne.
Kto może złożyć wniosek o wypożyczenie sprzętu
Z wypożyczalni mogą skorzystać osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności: ruchową, słuchową i wzrokową, a także osoby niewerbalne, czyli takie, które potrzebują komunikacji alternatywnej lub wspomagającej.
Sprzęt może wypożyczyć każdy, kto ma ważne orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i w ciągu 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku nie otrzymał ze środków PFRON lub NFZ dofinansowania na zakup takiej samej technologii wspomagającej jak ta, którą chce wypożyczyć. Sprzęt może być również udostępniany dzieciom z orzeczeniem o niepełnosprawności na podstawie wniosku rodzica lub opiekuna prawnego. Podobnie jeśli chodzi o osoby ubezwłasnowolnione - wniosek składa opiekun prawny.
Sprzęt można wypożyczyć na rok, a jeśli będzie trzeba - przedłużyć umowę na rok kolejny.
Sprzęt dostarcza i serwisuje Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych (RARS). Każdą osobę wypożyczającą prosimy o zapłacenie kaucji zwrotnej w stałej wysokości 2 proc. wartości sprzętu. Po zakończeniu obowiązywania umowy pieniądze zostaną oddane.
Jak wypożyczyć aparat słuchowy
W wypożyczalni technologii wspomagających dostępne są aparaty słuchowe dla dorosłych i dla dzieci. Nie wymagamy zlecenia na wyroby medyczne. Wypożyczenie jest całkowicie bezpłatne, ponieważ kaucja podlega zwrotowi. Sprzęt może być dostarczony na wskazany adres na terytorium całego kraju.
Jeśli potrzebujesz aparatu, wypełnij wniosek w Systemie Obsługi Wsparcia (SOW).
Następnie umów się w punkcie protetycznym blisko Twojego miejsca zamieszkania. Spośród 550 punktów na pewno znajdziesz taki, który znajduje się w dogodnej dla Ciebie lokalizacji. Z pomocą protetyka słuchu dobierzesz model aparatu, zgodnie z Twoimi potrzebami.
Wniosek złożysz na stronie
sow.pfron.org.pl.
Więcej informacji uzyskasz w najbliższym CIDON. Dane teleadresowe wszystkich CIDON są dostępne na stronie cidon.pfron.org.pl.
Co jeszcze można wypożyczyć
Oferta wypożyczalni jest bardzo szeroka, a lista sprzętu stale się powiększa. Wśród udostępnianego sprzętu są także:
- wózki i skutery dla osób z niepełnosprawnością ruchową
- linijki brajlowskie
- powiększalniki przenośne i stacjonarne
- technologie wspomagające i alternatywne, w tym
- PCEye, pozwalające na porozumiewanie się i rehabilitację osób po udarze lub w innych ciężkich stanach neurologicznych
- łóżka rehabilitacyjne
- podnośniki kąpielowe
- koncentratory tlenu.
Lista dostępnego sprzętu znajduje się na stronie PFRON pod linkiem: https://wypozyczalnia.pfron.org.pl/lista-dostępnego-sprzętu.
Więcej informacji można znaleźć na stronie PFRON ( wypozyczalnia.pfron.org.pl).
Na wszelkie pytania dotyczące stanu realizacji wniosku odpowiedzą pracownicy RARS pod nr. tel.: 22 899 89 22 lub e-mailem: infolinia.wypozyczalnia-pfron@rars.gov.pl.
Artykuł pochodzi z numeru2/2024 magazynu "Integracja".
***
Niepełnosprawni poczekają
Grzegorz Rodziewicz, oprac.: GR
DGP/Baza Wiedzy 6 czerwca 2024 r.
Czytamy:
"O dwa, a nie jak pierwotnie przewidywano trzy lata, wydłuży się czas na określenie zasad dostępności do budynków dla osób niepełnosprawnych. W sumie vacatio legis wyniesie więc siedem lat - donosi Dziennik Gazeta Prawna.
Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2240) weszła w życie w 2019 r., nakładając m.in. na podmioty publiczne obowiązek zapewnienia dostępności w obszarze architektonicznym osobom niepełnosprawnym. Jednocześnie w jej art. 66 zapisano, że przepisy wykonawcze zachowują moc nie dłużej niż 60 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Termin ten minie 20 września 2024 r. Przyjęty przez rząd projekt nowelizacji przesuwa go jednak o kolejne dwa lata. Jak tłumaczy Ministerstwo Rozwoju i Technologii, jest to koniecznie, gdyż poprzedni rząd nie przygotował przepisów wykonawczych.
Co prawda 1 sierpnia 2024 r. wejdzie w życie znowelizowane rozporządzenie z 29 października 2023 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2023 r. poz. 2442), ale w niewielkim stopniu reguluje ono kwestie dostępności.
Środowiska walczące o prawa osób niepełnosprawnych przyjmują kolejne przesunięcie w czasie przepisów ze smutkiem. Bez nich deweloperzy nie muszą uwzględniać potrzeb osób niepełnosprawnych".
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 5 czerwca 2024 r.
autor: Jolanta Szymczyk-Przewoźna, Adam Pantak, oprac.: GR
***
ZUS: Mechanizm dodatkowej waloryzacji może być mylący
Rzeczpospolita z dnia 13.06.2024 r.
Paulina Szewioła
Czytamy:
"Organ rentowy twierdzi, że potrzebuje co najmniej pół roku na przygotowanie się do zmian. Wrzesień 2024 r. jest w jego ocenie nierealny.
Tak wynika z opinii ZUS do projektu nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Zakłada on dodatkową waloryzację we wrześniu. Spełnić należy jednak zawarte w tym akcie przesłanki.
Przypomnijmy, że celem waloryzacji jest zachowanie realnej wartości świadczeń w stosunku do wzrostu cen towarów i usług. Kluczową sprawą jest procentowy wskaźnik waloryzacji. To przez niego mnożona jest kwota świadczenia i podstawa jego wymiaru. Jest to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług w poprzednim roku zwiększony o co najmniej 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Do tej pory waloryzacja była przeprowadzana raz w roku, tj. w marcu. Teraz rząd proponuje zmianę tej zasady. Chce bowiem wprowadzić dodatkową waloryzację w przypadku, gdy wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym półroczu danego roku przekroczy 5 proc. Proponuje, aby była ona przeprowadzana za każdym razem we wrześniu. Mechanizm ma być podobny do waloryzacji rocznej. Natomiast wskaźnikiem dodatkowej podwyżki byłby wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym półroczu danego roku (pod warunkiem jego przekroczenia o ponad 105 proc.) zwiększony o co najmniej 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w pierwszym półroczu danego roku.
Krytycznie do niektórych rozwiązań zawartych projekcie podchodzi natomiast ZUS. Mowa o konstrukcji powracania przy waloryzacji rocznej w marcu do kwoty świadczenia sprzed dodatkowej waloryzacji z poprzedniego roku. Zdaniem organu rentowego przyjęcie takiego rozwiązania budzi wątpliwości i będzie bardzo trudne do realizacji. Spowoduje bowiem, że przy waloryzacji w marcu danego roku konieczne będzie odtworzenie wysokości świadczenia sprzed ostatniej zmiany.
ZUS wskazuje, że będzie to tym bardziej skomplikowane, że w międzyczasie wysokość emerytury mogła ulec zmianie z innych przyczyn, np. w wyniku doliczenia składek czy zmian na koncie ubezpieczonego.
W ocenie ZUS taka konstrukcja może też być zupełnie niezrozumiała dla świadczeniobiorców. Organ rentowy uważa, że może to nawet skutkować kwestionowaniem takich decyzji w drodze odwołania do sądu.
Ponadto ZUS zauważa, że może się zdarzyć, iż wskaźnik waloryzacji za cały ubiegły rok będzie równy lub niższy od tego z 1 września ubiegłego roku. Oznaczałoby to konieczność przygotowania odpowiedniej akcji, pomimo że wysokość świadczeń nie uległaby jakiejkolwiek zmianie. Zakład wskazuje też, że potrzebuje około sześciu miesięcy na modyfikacje systemów informatycznych z uwzględnieniem konieczności przeprowadzenia przetargu publicznego na umowę wykonawczą. Przyznaje, że z dotychczasowych doświadczeń wynika, że możliwe jest skrócenie tego czasu w przypadku pilnych projektów legislacyjnych, jednak w tej konkretnej sytuacji okres na przygotowanie systemów do ewentualnej wypłaty zwaloryzowanych świadczeń od września 2024 r. nie jest dostateczny.
Etap legislacyjny: projekt w konsultacjach".
***
Dodatek dla osób korzystających z koncentratora tlenu lub respiratora. Nabór wniosków ruszy jesienią
e-INFORMATOR PORTALU WWW.NIEPELNOSPRAWNI.PL 25.06.2024
Autor: oprac. MR
Źródło: pfron.org.pl
CZYTAMY FRAGMENT PUBLIKACJI:
"Rada Funduszu wprowadziła do programu "Aktywny samorząd" pomoc w kontynuowaniu rehabilitacji w formie wentylacji domowej. Będzie to dodatek do opłaty za energię elektryczną. Aktualnie przygotowywane są szczegółowe zasady realizacji nowego zadania.
To wsparcie będzie przyznawane osobom z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności lub w przypadku dzieci do 16 roku życia - orzeczeniem o niepełnosprawności i na podstawie skierowania Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) - dotyczącego korzystania z koncentratora tlenu lub respiratora".
Osoby zainteresowane znajdą całą publikację pod adresem wskazanym na wstępie.
***
Od 1 czerwca wyższa wpłata na PFRON
Grzegorz Rodziewicz, oprac.: GR
DGP/Baza Wiedzy 3 czerwca 2024 r.
Czytamy fragment publikacji: :
Jest to odpowiedź na pytanie Czytelnika DGP.
"Jak odpowiada ekspertka współpracująca z DGP - zgodnie z art. 21 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy jest zobowiązany do miesięcznych wpłat na PFRON. Ustala je w wysokości kwoty stanowiącej iloczyn 40,65 proc. przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6 proc. a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.
Od 1 czerwca br. zmieniła się kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, od której ustala się wpłaty na PFRON. Zgodnie z komunikatem prezesa GUS przeciętne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2024 r. wyniosło 8147,38 zł. Służy ono do ustalenia miesięcznych wpłat na PFRON w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia 2024 r. Zgodnie z ww. zasadą trzeba teraz policzyć 40,65 proc. od tej kwoty. Otrzymujemy 3311,91 zł. Kwota ta jest wyższa o 246,75 zł od kwoty obowiązującej od 1 marca do 31 maja 2024 r.".
Cała publikacja w Dzienniku Gazecie Prawnej z 3 czerwca 2024 r.
autor: Magdalena Sobczak, oprac.: GR
***
Trzeba doprecyzować zasady powoływania zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności
Grzegorz Rodziewicz, oprac.: GR
DGP/Baza Wiedzy 13 czerwca 2024 r.
Czytamy fragmenty publikacji:
"Unia Metropolii Polskich postuluje wprowadzenie przepisów wskazujących, że do powoływania członków powiatowych zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności nie będzie stosowane prawo zamówień publicznych - czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.
Chodzi tutaj o zmianę art. 6a ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44). Zgodnie z nim starosta w ramach zadań z zakresu administracji rządowej powołuje i odwołuje powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności, po uzyskaniu zgody wojewody. UMP zwraca uwagę, że z systemowego punktu widzenia zespół jest samodzielnym organem administracji publicznej, a osoby powołane do jego składu są jego członkami. Okazuje się jednak, że niektóre samorządy mają wątpliwości, czy w przypadku, gdy wynagrodzenie członka zespołu ma być finansowane na podstawie umowy cywilnoprawnej, nie powinny mieć zastosowanie przepisy ustawy z 11 września 2019 r. - prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.).
- Dotyczy to w szczególności dużych miast, które potrzebują wielu specjalistów, w tym lekarzy orzeczników. Na ich wynagrodzenia przeznaczane są wysokie kwoty, dlatego rozpisują one przetarg, aby ich wybrać i potem powołać do zespołu - wyjaśnia Marzenna Perkowska, przewodnicząca powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności w Poznaniu.
Dodaje, że taka procedura jest uciążliwa, czasochłonna i utrudnia funkcjonowanie zespołu. Co więcej, trzeba ją przeprowadzić z odpowiednim wyprzedzeniem, aby zapewnić obsadę lekarską dla zespołu na cały rok, i powoduje to problemy w sytuacji, gdy w jego trakcie pojawi się potrzeba dołączenia nowego lekarza".
I dalej:
"Jednocześnie zaproponowała wprowadzenie konkretnej poprawki do ustawy o rehabilitacji, obejmującej zmianę art. 6a poprzez dodanie do niego ust. 8, przewidującego, że do powołania członków powiatowych, a także wojewódzkich zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności nie stosuje się przepisów prawa zamówień publicznych. W ocenie organizacji jego nowelizacja ujednolici sposób powoływania zespołów na terenie całego kraju i jednoznacznie przesądzi, że nie wymaga to przetargu".
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 12 czerwca 2024 r.
autor: Michalina Topolewska, oprac.: GR
***
Niepotrzebne przepisy w sprawie finansowania rad ds. osób niepełnosprawnych
Grzegorz Rodziewicz, oprac.: GR
DGP/Baza Wiedzy 7 czerwca 2024 r.
Czytamy fragment publikacji:
"Tworzenie powiatowych i wojewódzkich społecznych rad ds. osób niepełnosprawnych jest dla samorządów zadaniem obowiązkowym. To oznacza, że muszą one zapewnić pieniądze na ich funkcjonowanie i nie jest konieczne regulowanie tej kwestii dodatkowymi przepisami - czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.
Tak uważa Związek Powiatów Polskich, który negatywnie zaopiniował przygotowany przez sejmową komisję ds. petycji projekt nowelizacji ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44). Zakłada on wprowadzenie do art. 44c nowego ust. 10, zgodnie z którym sejmik województwa i rada powiatu mają zapewniać w swoich budżetach środki na realizację zadań przez odpowiednio wojewódzkie i powiatowe społeczne rady ds. osób niepełnosprawnych. Są one organami opiniodawczo-doradczymi, działającymi przy marszałku województwa i staroście, które zajmują się m.in. wyrażaniem stanowisk w sprawie projektów uchwał przyjmowanych przez sejmik województwa i radę powiatu pod kątem ich skutków dla osób niepełnosprawnych oraz opiniowaniem projektów wojewódzkich i powiatowych programów działań na rzecz osób z dysfunkcjami zdrowotnymi".
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 6 czerwca 2024 r.
autor: Michalina Topolewska, oprac.: GR
***
Obowiązywanie przepisów w sprawie dopłat i refundacji zostanie przedłużone
Grzegorz Rodziewicz, oprac.: GR
DGP/Baza Wiedzy 2, czerwca 2024
Czytamy:
"Do 30 czerwca 2027 r. oraz 30 czerwca 2031 r. będą obowiązywać rozporządzenia, na podstawie których pracodawcy korzystają z finansowego wsparcia związanego z zatrudnianiem niepełnosprawnych pracowników - donosi Dziennik Gazeta Prawna.
Te terminy wynikają wprost z dwóch unijnych rozporządzeń, do których trzeba dostosować krajowe regulacje prawne. Pierwszym z nich jest rozporządzenie Komisji (UE) 2023/1315 z 23 czerwca 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 651/2014 uznające nie- które rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 traktatu (Dz.Urz. UE L nr 167). Zgodnie z nim pieniądze stanowiące pomoc publiczną mogą być przyznawane przez państwa członkowskie do 31 grudnia 2026 r., a z uwzględnieniem sześciomiesięcznego okresu przejściowego, pozwalającego na stosowanie dotychczasowych regulacji po upływie tej daty, końcowy termin to 30 czerwca 2027 r. (ten obecny to 30 czerwca br.).
Pomocą publiczną są m.in. subsydia płacowe, które PFRON wypłaca pracodawcom zatrudniającym osoby z dysfunkcjami zdrowotnymi. W związku z tym było konieczne przygotowanie projektu nowelizacji rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 23 grudnia 2020 r. w sprawie miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1), który przewiduje, że dopłaty jako pomoc publiczna będą udzielane do 30 czerwca 2027 r., a nie do końca tego miesiąca.
Analogiczna zmiana znalazła się w projektach nowelizacji rozporządzeń ministra pracy i polityki społecznej: z 23 grudnia 2014 r. w sprawie zwrotu dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1334), z 23 grudnia 2014 r. w sprawie refundacji kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1213) oraz z 18 lipca 2023 r. w sprawie pomocy finansowej udzielanej pracodawcom prowadzącym zakład pracy chronionej lub pracodawcom będącym przedsiębiorstwem społecznym ze środków PFRON (Dz.U. poz. 1573).
Natomiast drugim unijnym aktem prawnym, który skutkuje koniecznością zmiany polskich przepisów, jest rozporządzenie Komisji (UE) nr 2023/2831 z 13 grudnia 2023 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz.Urz. UE L 2023/2831). Przewiduje ono, że środki stanowiące pomoc de minimis mogą być przyznawane do 30 czerwca 2031 r., podczas gdy wcześniejsze rozporządzenie jako datę graniczną wymieniało 30 czerwca br. Za pomoc de minimis jest uznawana refundacja składek na ubezpieczenia społeczne, o którą mogą się ubiegać w PFRON osoby niepełnosprawne, które prowadzą działalność gospodarczą. W efekcie został opracowany projekt nowelizacji rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 9 stycznia 2009 r. w sprawie refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1502 ze zm.), który zakłada, że zwrot należności na ZUS będzie przysługiwał do 30 czerwca 2031 r., a nie do końca tego miesiąca".
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 24 czerwca 2024 r.
autor: Michalina Topolewska, oprac.: GR